Thơ Hồ Xuân Hương khá phong phú, đa dạng về đề tài, chủ đề. Bà được mệnh danh là “bà chúa thơ Nôm”. Những sáng tác của bà sống mãi với thời gian, đến nay vẫn còn nguyên giá trị.
Hồ Xuân Hương là một người phụ nữ thông minh, có học và giao du rộng rãi với các nhà văn, nhà thơ thời bấy giờ.Những sáng tác của Hồ Xuân Hương không chỉ có giá trị sâu sắc về mặt nội dung mà còn cho thấy phong cách nghệ thuật hết sức độc đáo.
Thơ Hồ Xuân Hương là sự kết hợp giữa sự hóm hỉnh sâu cay, nỗi đau cuộc đời và sự ngạo nghễ trong tinh thần. Đọc thơ của bà thấy sự táo bạo với nhiều thủ pháp nghệ thuật độc đáo và những nét văn hóa dân gian thú vị. Các bài thơ được làm theo thể thất ngôn tứ tuyệt hoặc thất ngôn bát cú với ngôn ngữ mộc mạc và giản dị.
Thơ của Hồ Xuân Hương táo bạo, nhiều thủ pháp nghệ thuật độc đáo và ẩn chứa nhiều nét văn hóa dân gian phồn thực thú vị. Thơ bà là sự kết hợp giữa sự hóm hỉnh sâu cay, nỗi đau với cuộc đời, và sự ngạo nghễ trong tinh thần.Những tác phẩm chính của bà đến nay được lưu truyền chủ yếu là những bài thơ Nôm với khoảng năm mươi bài được in trong tập thơ “ Xuân Hương thi tập”. Đây là tập thơ Nôm xuất sắc của nền văn học dân tộc.Sau đây là một số bài thơ như thế.
CẢNH THU Thơ Hồ Xuân Hương
Thánh thót tầu tiêu mấy giọt mưa,
Bút thần khôn vẽ cảnh tiếu sơ,
Xanh om cổ thụ tròn xoe tán,
Trắng xoá tràng giang phẳng lặng tờ.
Bầu dốc giang sơn say chấp rượu,
Túi lưng phong nguyệt nặng vì thơ
Cho hay cảnh cũng ưa người nhỉ,
Thấy cảnh ai mà chẳng ngẩn ngơ.
CHẾ SƯ Thơ Hồ Xuân Hương
Chẳng phải Ngô chẳng phải ta
Đầu thì trọc lốc áo không tà
Oản dâng trước mặt dăm ba phẩm
Vãi nấp sau lưng sáu bảy bà
Khi cảnh khi tiu khi chũm choẹ
Giọng hì giọng hỉ giọng hi ha
Tu lâu có nhẽ lên sư cụ
Ngất nghểu toà sen nọ đó mà
CHƠI KHÁN ĐÀI Thơ Hồ Xuân Hương
Êm ái chiều xuân tới Khán Đài
Lâng lâng chẳng bợn chút trần ai
Bốn mùa triêu mộ, chuông gầm sóng
Một vũng tang thương, nước lộn trời
Bể ái ngàn trùng khôn tát cạn
Nguồn ân trăm trượng dễ khơi vơi
Nào là cực lạc là đâu tá?
Cực lạc là đây, chín rõ mười
CHÙA HƯƠNG TÍCH
Bày đặt vì ai khéo khéo vòm
Nứt ra một lỗ hổng hòm hom
Người quen cửa Phật chen chân xọc
Kẻ lạ bầu Tiên mỏi mắt dòm
Giọt nước hữu tình rơi thánh thót
Con thuyền vô trạo cúi lom khom
Lâm tuyền quyến cả phồn hoa lại
Rõ khéo trời già đến dở dom
CHÙA SÀI SƠN Thơ Hồ Xuân Hương
Khen thay con tạo khéo khôn phàm
Một đố giương ra biết mấy ngàm
Triền đá cỏ leo sờ rậm rạp
Lạch khe nước rỉ mó lam nham
Một sư đầu trọc ngồi khua mõ
Hai tiểu lưng tròn đứng giữ am
Đến nơi mới biết rằng Thánh Hoá
Chồn chân mỏi gối hãy còn ham
DU CỔ TỰ Thơ Hồ Xuân Hương
Thầy tớ thong dong dạo cảnh chùa
Cầm thư lưng túi rượu lưng hồ
Cá khe lắng kệ đầu ngơ ngác
Chim núi nghe kinh cổ gật gù
Then cửa từ bi nêm chật cánh
Nén hương tế độ cắm đầy lò
Nhà sư ướm hỏi nhà sư tí
Phúc đức nhà ngươi được mấy bồ
DỮ PHẠM TẾ TỬU XƯỚNG HỌA kỳ 2
Kìa ai tỉnh, kìa ai say
Kìa ai ghẹo nguyệt giữa ban ngày
Khoan khoan xin hãy dừng tay lại
Chớ mó hang hùm nữa mất tay
NÚI BA ĐÈO
Một đèo một đèo lại một đèo
Khen ai khéo vẽ cảnh cheo leo
Cửa son tía ngắt lơ thơ móc
Đường đá xanh rì lún phún rêu
Phưởng phất chồi thông cơn gió tốc
Mịt mờ ngọn cỏ lúc sương gieo
Hiền nhân quân tử ai là chẳng
Mỏi gối chồn chân cũng muốn trèo
NÚI KẼM TRỐNG
Hai bên thời núi giữa thời sông
Có phải đây là Kẽm Trống không
Gió vật sườn non kêu lắc rắc
Sóng dồn mặt nước vỗ long bong
TRÁCH CHIÊU HỔ
Sao nói rằng năm lại có ba?
Trách người quân tử hẹn sai ra.
Bao giờ thong thả lên chơi nguyệt,
Nhớ hái cho xin nắm lá đa.
CHIÊU HỔ HỌA LẠI:
Rằng gián thì năm, quý có ba
Bởi người thục nữ tính không ra.
Ừ rồi, thong thả lên chơi nguyệt
Cho cả cành đa lẫn củ đa.
Vừa rồi là những bài thơ hay nhất của Hồ Xuân Hương mà tôi muốn gửi đến các bạn, hi vọng rằng các bạn cũng sẽ thích và yêu mến những áng thơ mang đầy tâm trạng và ý nghĩa này. Hãy thường xuyên truy cập Baomoigialai.vn để khám phá thêm nhiều hơn các bài thơ hay khác như thơ tình Puskin, thơ tình Xuân Quỳnh và các dòng thơ khác nữa bạn nhé!
XEM THÊM : Vài nét chính về nhà thơ Xuân Diệu
