Thiếu máu là tình trạng lượng huyết sắc tốc và số lượng hồng cầu có trong máu ngoại vi bị giảm đi, kết quả là thiếu lượng oxy đến các mô của các tế bào trong cơ thể.
Nguyên nhân bệnh Thiếu máu
Các nhóm nguyên nhân chính gây ra thiếu máu ở người:
- Thiếu máu do giảm sản xuất máu tại tủy xương:
- Thiếu máu thiếu sắt: do những bệnh lý gây mất máu như giun móc, viêm loét dạ dày, cường kinh, rong huyết ở phụ nữ, u chảy máu trĩ…
- Thiếu máu do thiếu acid folic: thường gặp ở những bệnh nhân nghiện rượu, kém hấp thu, sử dụng thuốc ngừa thai…
- Thiếu máu do thiếu vitamin B12: gặp do cắt đoạn dạ dày, thiểu năng tuyến tụy, viêm hay cắt đoạn hồi tràng
- Do bất thường di truyền: bất thường trong cấu tạo chuỗi Hemoglobin hồng cầu, dẫn đến thời gian sống của hồng cầu rút ngắn gây ra bệnh Thalassemia, thường gặp hai thể bệnh là beta- thalassemia và alpha- thalassemia.
- Thiếu máu do tán huyết miễn dịch: do trong cơ thể tồn tại kháng thể bất thường chống lại hồng cầu, làm hồng cầu bị vỡ gây nên hiện tượng thiếu máu.
- Thiếu máu do suy tủy xương: do tình trạng tủy xương không sản xuất đủ tế bào máu cần thiết cho cơ thể, nguyên nhân do nhiễm trùng , hóa chất, tia xạ, di truyền hay không rõ nguyên nhân gây ra.
- Thiếu máu do suy thận mạn: suy thận mạn gây ra hiện tượng giảm tế bào cạnh cầu thận, làm cho lượng Erythropoietin giảm thấp.
Triệu chứng thiếu máu
- Khi leo cầu thang, dễ hết hơi hơn người khác
- Dễ mệt mỏi, uể oải
- Móng tay dễ bị gãy, mọc cong lõm vào
- Sắc mặt vàng vọt hoặc xanh xao
- Ngủ mơ màng ngay lập tức
- Chân tay bị phù hoặc tê
- Tóc dễ rụng, số lượng tóc đỏ hoặc tóc trắng tăng lên
- Kinh nguyệt không đều, 2-3 tháng không có, hoặc lượng kinh nguyệt quá nhiều.
Thiếu máu ăn gì để bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng
Đối với những bệnh nhân thiếu máu, một trong những mối quan tâm hàng đầu đó chính là thiếu máu nên ăn gì để khỏe mạnh, bổ sung máu cho cơ thể.
Thay đổi chế độ ăn uống có ảnh hưởng rất lớn đến kế hoạch điều trị bệnh thiếu máu. Tuy nhiên vẫn không ít người chưa nắm rõ được thiếu máu nên ăn gì để sức khỏe nhanh hồi phục.
Chế độ ăn dành cho bệnh nhân thiếu máu bao gồm các loại thực phẩm giàu chất sắt và các vitamin thiết yếu cho việc sản xuất hemoglobin và hồng cầu. Bệnh nhân cũng cần được được bổ sung các loại thực phẩm giúp cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn.
- Nguyên nhân thị lực giảm đột ngột và cách khắc phục
- Cận thị là bệnh gì? Cách nhận biết cận thị THẬT hay GIẢ và phương pháp điều trị cận thị tại nhà
Có hai loại chất sắt trong thực phẩm là sắt heme và sắt nonheme. Sắt heme có trong thịt gia súc, gia cầm và hải sản. Nonheme được tìm thấy trong thực vật và thực phẩm tăng cường sắt. Cơ thể con người có thể hấp thụ cả hai loại, nhưng heme thì dễ dàng được hấp thụ hơn.
Tùy vào tình trạng của từng bệnh nhân mà điều chỉnh, nhưng tất cả đều cần nạp vào cơ thể khoảng 150 đến 200 mg sắt mỗi ngày. Chỉ thông qua thực phẩm thì bệnh nhân sẽ không thể đạt được con số này, vậy nên cần thực phẩm chức năng bổ sung sắt để đảm bảo lượng sắt nạp vào cơ thể.
Thêm những thực phẩm này vào chế độ ăn uống của bạn để có thêm chất sắt và giúp chông thiếu máu do thiếu sắt:
1. Rau xanh nhiều lá
Rau xanh, đặc biệt là màu xanh đậm, là một trong những nguồn cung cấp sắt nonheme tốt nhất. Chúng bao gồm:
– Rau chân vịt;
– Cải xoăn;
– Cải cầu vồng;
– Rau bồ công anh.
Cải cầu vồng chứa folate, giúp ngăn ngừa và cải thiện tình trạng thiếu máu do thiếu folate. Trái cây họ cam, quýt cùng với đậu và ngũ cốc nguyên hạt cũng là nguồn cung cấp folate dồi dào.
Nhưng những loại rau lá xanh lại có một ngược điểm là chứa hàm lượng oxalat cao. Oxalat là hợp chất ngăn cản sự hấp thu nonheme của cơ thể.
Vitamin C cũng có khả năng giúp dạ dày hấp thu sắt. Ăn rau xanh với các loại thực phẩm chứa vitamin c như cam, ớt đỏ và dâu tây làm tăng khả năng hấp thu sắt.
2. Thịt gia súc và gia cầm
Tất cả thịt gia súc và gia cầm đều chứa chất sắt heme. Thịt đỏ, thịt cừu và thịt nai là những nguồn cung cấp heme tốt nhất. Gia cầm như gà, vịt thì có số lượng thấp hơn. Ăn thịt gia súc hoặc gia cầm với thực phẩm chứa sắt nonheme, chẳng hạn như rau lá xanh, có thể làm tăng sự hấp thu sắt của cơ thể.
3. Gan
Nhiều người thường né tránh các loại nội tạng, nhưng chúng thực chất lại là một nguồn cung cấp chất sắt tuyệt vời. Gan được cho là cơ quan nội tạng phổ biến nhất, giàu sắt và folate nhất. Một số loại nội tạng giàu sắt khác là tim, thận và lưỡi bò.
4. Hải sản
Một số hải sản cung cấp chất sắt heme. Động vật có vỏ như sò, trai và tôm là những nguồn cung tốt. Hầu hết cá đều chứa sắt. Những loại cá có hàm lượng sắt cao bao gồm:
– Cá mòi, đóng hộp ngâm trong dầu;
– Cá ngừ đóng hộp hoặc tươi;
– Cá hồi tươi;
– Cá tuyết tươi;
– Cá rô tươi.
Mặc dù cá hồi tươi hay đóng hộp đều là nguồn cung cấp sắt tốt nhưng cá hồi đóng hộp lại có hàm lượng canxi cao. Canxi liên kết với sắt và làm giảm sự hấp thu sắt của cơ thể. Thực phẩm giàu canxi không nên ăn cùng lúc với thức ăn giàu sắt. Các ví dụ khác về thực phẩm giàu canxi bao gồm:
– Sữa tươi;
Hạnh nhân cũng là một nguồn chất sắt tốt. Chúng là một phần tuyệt vời của chế độ ăn uống lành mạnh, nhưng vì chúng cũng giàu canxi, nên chúng có thể không làm tăng nồng độ chất sắt của bạn nhiều.
Tóm lại nếu bạn còn đang thắc mắc chưa biết thiếu máu nên ăn gì thì hãy bổ sung ngay những thực phẩm ở trên để giúp cơ thể khỏe mạnh.
– Sữa chua;
– Phô mai;
– Cá mòi;
– Bông cải xanh;
– Đậu hũ.
5. Thực phẩm tăng cường
Nhiều loại thực phẩm được tăng cường chất sắt. Thêm những thực phẩm này vào chế độ ăn uống của bạn nếu bạn là người ăn chay hoặc đang cố gắng ăn các loại chất sắt khác:
– Nước cam;
– Ngũ cốc ăn liền;
– Các loại thực phẩm làm từ bột tinh luyện tinh chế như bánh mì trắng;
– Mì ống;
– Thực phẩm làm từ bột ngô;
– Gạo trắng.
6. Đậu
Đậu là nguồn cung cấp sắt tốt cho cả người ăn chay và người ăn thịt. Chúng cũng rẻ tiền và có thế thay đổi nhiều loại linh hoạt. Một số loại đậu giàu sắt là:
– Đậu xanh;
– Đậu nành;
– Đậu đen;
– Đậu hà lan.
7. Hạt
Nhiều loại hạt là nguồn cung cấp sắt rất tốt. Chúng có hương vị tuyệt vời của riêng mình hoặc vẫn ngon khi được rắc lên xà lách hoặc sữa chua. Một số loại hạt và hạt có chứa sắt là:
– Hạt bí ngô;
– Hạt điều;
– Hạt thông;
– Hạt hướng dương.
