RƯỢU CẦN : MEN SAY RỪNG NÚI TÂY NGUYÊN

Rượu cần là cách gọi của người Việt đối với loại rượu đặc sản được một số dân tộc thiểu số Việt Nam ủ men trong hủ, ché hoặc bình không qua chưng cất, khi đem ra uống phải dùng cần làm bằng lồ ô hay trúc đục thông lỗ để uống rượu. Rượu cần quý vì nhiều lẽ, người dân Tây Nguyên cho rằng rượu của họ là do Giàng (trời) bày cho cách làm, mỗi khi cúng giàng hay tế thần linh phải có rượu cần thì lời cầu nguyện mới linh nghiệm. Hơn nữa rượu cần còn được làm khá công phu từ lương thực hàng ngày của đời sống con người – quý cũng vì lẽ đó.

Phương pháp làm rượu

Phương pháp làm rượu cũng khá đơn giản. Làm bằng ngô, củ sắn, bo bo, hạt kê hoặc gạo tẻ. Gạo nấu thành cơm rồi trộn với trấu, dàn mỏng rồi phơi. Men rượu được người dân tộc chế từ vỏ cây… lấy trong rừng trộn với bột ớt, bột gừng, riềng, bột gạo… 1 số thứ lá và rễ cây khác, trộn với nước và cắt thành từng bánh nhỏ phơi khô, để 10 đến 15 ngày giả nhỏ rắc lên nia cơm, trộn thêm 1 lần trấu rồi đổ vào ché rồi ủ từ 1 đến 2 ngày, lấy lá chuối khô ủ kín. Sau 1 tháng đem dùng, khi uống lót lá chuối tươi ở trên, đổ nước đầy ché, dùng cần cắm xuyên qua các tầng lá xuống đáy ché, uống cạn tới đâu chế thêm nước tới đó. Cái độc đáo của rượu cần là càng để lâu rượu cần càng ngọt nồng nàn chứ không bị đắng. Mỗi loại nguyên liệu sẽ cho ra một loại rượu có hương vị khác nhau, trong số đó rượu kê là loại được ưa chuộng nhất.

Văn hóa uống rượu

Văn hóa uống rượu cần lại có cái hay đặc trưng của nó. Uống rượu, không phải uống sao cũng được, vấn đề uống là cả 1 nghi thức linh thiêng. Chủ nhà mang ché rượu bày ra giữa nhà, mở miệng ché rồi cắm cây cần vào. Múc nước lã đổ vào đấy tràn, uống một hớp tỏ lòng chân thành và tạo lòng tin cho khách. Sau đó thay mặt gia đình chúc khách rồi đến mời khách đỡ lấy cần bằng hai tay, tay trái đặt lên đầu cần, tay phải cầm phần thân cần sát miệng ché, vuốt dọc lên rồi uống. Cần để uống rượu của người Tây Nguyên thường là một đoạn giang, trúc, dút… nhỏ bằng ngón tay, dài từ 0,5 mét đến trên dưới 1 mét. Phong tục uống của mỗi dân tộc lại khác nhau. Người Ê Đê và M’nông chỉ dùng một chiếc cần duy nhất để uống và cần không bao giờ rời khỏi tay người uống. Còn người Mường sử dụng nhiều cần rượu, mỗi người một cần để nhiều người có thể cùng uống.

Nếu như trước kia rượu cần chỉ là đồ uống đặc trưng của núi rừng, của các dân tộc ít người thì ngày nay nó đã xuất hiện rất nhiều và rất được yêu thích ở chốn thị thành, trong những cuộc vui liên hoan, trong những đêm lửa trại của thanh niên, sinh viên.

Ở đâu có rượu cần là ở đó có niềm vui, có tiếng cười và sự giao lưu thân ái. Không ít người đã coi rượu cần như một biểu tượng của niềm vui, tình đoàn kết, là một nét sinh hoạt văn hóa cộng đồng. Rượu cần ngày càng được nhiều người Việt Nam, đặc biệt là du khách nước ngoài tìm đến để thưởng thức, khám phá nét văn hóa độc đáo mang đậm dấu ấn của núi rừng và thiên nhiên nguyên sơ.

Theo nhận định của một số nhà nghiên cứu văn hóa dân gian, có lẽ chỉ sau cây lúa, biểu tượng cho nền văn hóa nông nghiệp, rượu cần là đặc sản phổ biến thứ hai trong cuộc sống của các dân tộc Việt Nam.

XEM THÊM : NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM BIDV

Tags: rượu cần chôn dưới đất rượu cần chưa uống đã say rượu cần có tác dụng gì rượu cần của người ê đê