ADVERTISEMENT
Retail
  • Trang chủ
  • Tin Gia Lai
  • Pháp Luật
  • Sức khỏe & Đời sống
  • Du Lịch
  • Dịch vụ
  • TOP
No Result
View All Result
Book bài PR
Retail
  • Trang chủ
  • Tin Gia Lai
  • Pháp Luật
  • Sức khỏe & Đời sống
  • Du Lịch
  • Dịch vụ
  • TOP
No Result
View All Result
Baomoigialai.vn - Tin Tức Gia Lai Cập Nhật 24/7
Book bài
No Result
View All Result
ADVERTISEMENT

Phát hiện di vật Champa tại Chư Păh

in Tin Gia Lai
Phat Hien Di Vat Champa Tai Chu Pah 1
1.3k
Lượt xem
Share on FacebookShare on Twitter
ADVERTISEMENT

Theo nguồn tin của cán bộ Văn hóa xã Nghĩa Hòa (huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai), chúng tôi về thăm gia đình ông bà Bùi Văn Trị-Võ Thị Vạn ở thôn 3, tìm hiểu về một hiện vật Chăm mới tình cờ được tìm thấy.

CẬP NHẬT - TIN LIÊN QUAN

Gia Lai Them 4 Ca Duong Tinh Voi Sars Cov 2 3

Gia Lai: Thêm 4 ca dương tính với SARS-COV-2

Gia Lai Danh Sach Cac Dia Phuong Co Lien Quan Den Dich Covid 19 Toi Ngay 8 7 1

Gia Lai: Danh sách các địa phương có liên quan đến dịch Covid-19 tới ngày 8-7

Gia Lai 38 Nam Tu Cho 2 Ke Buon Ma Tuy 1

Gia Lai: 38 năm tù cho 2 kẻ buôn ma túy

Ông Trị kể, cách đây ít lâu, để tái canh rẫy cà phê, gia đình ông đã thuê máy múc đất, có chỗ đào sâu cả mét. Sau đó, một hôm, vợ chồng ông đi làm, phát hiện thấy một hiện vật khác lạ, lại khá đẹp mắt nên đã mang về nhà, rửa sạch. Hay tin, bà con hàng xóm đến xem khá đông, thậm chí đã có người từ xa đến hỏi mua “hòn đá mài dao” ấy.

Theo quan sát của chúng tôi, vật được làm từ đá (sa thạch) gồm 2 bộ phận có liên quan với nhau. Bộ phận thứ nhất có hình dáng giống với một chiếc đe. Bộ phận thứ 2 là một hình trụ tròn, đặc, bóng láng, tựa 1 cái chày. Phần mặt “đe” được mài nhẵn, phẳng lì. Trong khi đó, chân hiện vật như choãi ra khi được đặt xuống đất. Tuy không có chữ hoặc hoa văn nhưng có thể thấy, hiện vật được tạo tác một cách khéo léo, hướng đến những ứng dụng mang tính thực tế.

Xem Thêm:   Gia Lai: Nam thanh niên tử vong thương tâm vì lý do không ngờ

Hiện vật nặng 14,3 kg, trong đó, bộ phận “đe” 11,3 kg và “chày” 3 kg. Kích thước mặt “đe” ở chỗ dài nhất đo được 36 cm, chỗ rộng nhất 17,5 cm và nơi hẹp nhất là 13,5 cm. Khoảng cách từ mặt dưới của chân đế đến mặt trên cùng của “đe” là 14 cm. Bộ phận “chày” có độ dài 26 cm, đường kính 8,5 cm.

Tại Gia Lai, dường như đây là hiện vật đầu tiên được tìm thấy (Bảo tàng tỉnh hiện không có hiện vật này-N.V). Trong khi đó, ở một số địa phương khác như Bình Định, Quảng Ngãi, Lâm Đồng…, từ lâu đã biết đến loại “đe” và “chày” đá vừa nêu. Theo đó, Bảo tàng các tỉnh trên đều thống nhất gọi đây là bộ chày nghiền/bàn nghiền… của người Chăm. Về niên đại hiện vật, có nơi cho rằng, nó xuất hiện khá sớm, từ khoảng thế kỷ VII nhưng cũng có địa phương xác định biên độ dao động hơn, vào thế kỷ XI-XIII.

Xem Thêm:   Kông Chro khẩn trương khắc phục giao thông sau mưa bão
Phát hiện di vật Champa tại Chư Păh
Ông Bùi Văn Trị và hiện vật Chăm mới được tìm thấy. Ảnh: Nguyễn Quang Tuệ

Trao đổi với chúng tôi, nhà nghiên cứu Trần Kỳ Phương (nguyên cán bộ Bảo tàng Champa TP. Đà Nẵng) và TS. Nguyễn Tiến Đông (Viện Khảo cổ học) đều cho rằng, đây là bộ bàn nghiền. Xưa kia, người Chăm dùng nó để nghiền các loại hạt, không chỉ phục vụ nhu cầu ăn uống, làm gia vị mà nhiều khi còn để tạo màu, phục vụ lễ hội. Người Chăm gọi bộ hiện vật trên là pesani/pêsani. Trong khi đó, TS. Đinh Bá Hòa (nguyên Giám đốc Bảo tàng tỉnh Bình Định) lại cho rằng, mặc dù loại hiện vật này gắn với đời sống thường ngày của người Chăm xưa nhưng nó có thể còn liên quan đến yếu tố tín ngưỡng.

ADVERTISEMENT

Thông tin bàn nghiền có mối liên hệ với Linga (“chày”: dương), Yoni (“đe”: âm) của TS. Đinh Bá Hòa không được nhà nghiên cứu Trần Kỳ Phương chia sẻ. Ông cho rằng, không nên nhìn văn hóa Champa đâu cũng là Linga và Yoni. Ông Trần Kỳ Phương dẫn chứng thêm rằng, đồ vật này hiện đang được nhiều người Ấn Độ sử dụng ngay trên đất nước họ.

Xem Thêm:   Gia Lai: Tìm thấy thi thể học sinh mất tích trên sông Ayun

Dịp này, chúng tôi đã dành ra một khoảng thời gian đáng kể để tìm hiểu về loại “đe” và “chày” vừa nêu. Hóa ra, đúng như nhiều nhà khoa học đã thừa nhận: Nghiên cứu về hiện vật kể trên vẫn còn quá nhiều khoảng trống, trừ việc thống nhất xác định đây là di vật (bàn nghiền) của người Chăm, dùng để nghiền hạt…

Cho đến nay, nhiều tỉnh Tây Nguyên, trong đó có Gia Lai đã tìm thấy đền tháp, tượng, bia ký… Champa. Việc phát hiện thêm một bộ hiện vật đá còn nguyên vẹn của người Chăm tại Chư Păh, cho phép các nhà nghiên cứu có cơ hội tìm hiểu sâu và rộng hơn về một nền văn hóa từng hiện diện ở Tây Nguyên nhiều thế kỷ trước.

NGUYỄN QUANG TUỆ

Nguồn: Baogialai.com.vn

Share30Tweet19

HOT - BÀI VIẾT LIÊN QUAN

Gia Lai: Thêm 4 ca dương tính với SARS-COV-2

by mới báo
0
Gia Lai Them 4 Ca Duong Tinh Voi Sars Cov 2 3

(GLO)- Sáng 17-7, Ban Chỉ đạo phòng-chống dịch Covid-19 tỉnh Gia Lai thông tin:  Tính đến 6 giờ 30 phút ngày 17-7, qua truy vết và lấy mẫu...

Đọc thêm

Gia Lai: Danh sách các địa phương có liên quan đến dịch Covid-19 tới ngày 8-7

by mới báo
0
Gia Lai Danh Sach Cac Dia Phuong Co Lien Quan Den Dich Covid 19 Toi Ngay 8 7 1

Ngày 8-7, Ban Chỉ đạo phòng-chống dịch Covid-19 tỉnh Gia Lai có Công văn số 162/CV-BCĐ về cập nhật danh sách các địa phương có liên quan đến dịch Covid-19...

Đọc thêm

Gia Lai: 38 năm tù cho 2 kẻ buôn ma túy

by mới báo
0
Gia Lai 38 Nam Tu Cho 2 Ke Buon Ma Tuy 1

2 đối tượng chuyên cung cấp ma túy cho các con nghiện trên địa bàn thị xã Ayun Pa đã bị Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai đưa ra xét xử...

Đọc thêm

NÓNG: GIA LAI GHI NHẬN THÊM 02 CA DƯƠNG TÍNH VỚI COVID-19

by mới báo
0
Nong Gia Lai Ghi Nhan Them 02 Ca Duong Tinh Voi Covid 19 2

NÓNG: GIA LAI GHI NHẬN THÊM 02 CA DƯƠNG TÍNH VỚI COVID-19 Tính đến 17h30 ngày 07/7/2021, Tỉnh Gia Lai ghi nhận thêm 02 ca dương tính với...

Đọc thêm

Xử lý triệt để vi phạm trong phát triển điện mặt trời áp mái ở Gia Lai

by mới báo
0
Xu Ly Triet De Vi Pham Trong Phat Trien Dien Mat Troi Ap Mai O Gia Lai 2

UBND tỉnh Gia Lai yêu cầu rà soát xử lý các dự án điện mặt trời vi phạm. Ảnh T.T Liên quan đến hiện tượng trục lợi sai phép từ...

Đọc thêm
Xem thêm
Bài tiếp theo
Luu Ban Nhap Tu Dong 2 2

Gia Lai: Chủ tịch huyện kiến nghị khẩn trương sửa chữa QL19 hư hỏng nặng

Gia Lai Can Canh Diem Pha Rung Gan Tru So Uy Ban Xa Ia Ba 5

Gia Lai : Cận cảnh điểm phá rừng gần trụ sở uỷ ban xã Ia Bă

Gia Lai Hai Phuong An Xu Ly Duong Tranh 250 Ti Vua Lam Xong Da Tan Nat 2

Gia Lai: Hai phương án xử lý đường tránh 250 tỉ vừa làm xong đã tan nát

Chuyên mục

  • An Ninh – Trật Tự
  • Chính trị
  • Chư Pah
  • Dịch vụ
  • Dinh Dưỡng – Làm Đẹp
  • Doanh Nhân
  • Dự Báo Thời Tiết
  • Du Lịch
  • Giá Cà Phê
  • Giá Cao Su
  • Giá Hồ Tiêu
  • Giải trí
  • Giảm cân
  • Hình Sự – Dân Sự
  • Huyện, Thị xã Gia Lai
  • Ia Grai
  • Khí Hậu
  • Kinh Doanh
  • Kinh Nghiệm Du Lịch
  • Kinh Tế
  • Kinh Tế – Chính Trị
  • Kông Chro
  • Mẹo Vặt
  • Mỹ Phẩm Tốt
  • Pháp Luật
  • Phong thủy
  • Sống Khỏe
  • Sức khỏe & Đời sống
  • Sức Khỏe – Y Tế
  • Tăng cân
  • Tin Gia Lai
  • Tin Mới
  • TOP
  • Vị Trí Vùng Miền
  • Xe khách
  • Đắk Đoa
  • Đánh giá (Review)
  • Điện Ảnh
  • Đồ dùng cho Mẹ và Bé
  • Đời Sống
  • Đức Cơ
ADVERTISEMENT
Logo Bao Moi Gia Lai
Báo Mới Gia Lai – baomoigialai.vn | Trang tin tự động cập nhật các tin tức Gia Lai và các tỉnh được tổng hợp từ các báo và trang tin điện tử hàng đầu.
Liên kết
  • Dịch vụ
  • Ẩm thực
  • Du lịch
  • Công ty
Liên hệ hơp tác
  • Hotline: 098.2222.874
  • Email: [email protected]
  • Liên hệ quảng cáo: 098.2222.874
  • Tầng 2, 240 Phan Đăng Lưu - Gia Lai
Hệ sinh thái Website
  • Website: Chợ Gia Lai - Chogialai.vn
  • Website: Tinh Gia Lai - Tinhgialai.vn
  • Website: Báo Mới Gia Lai - Baomoigialai.vn
  • Website: Người Gia Lai - Nguoigialai.vn
Hệ sinh thái Website
  • Website: Kênh 81 - Kenh81.vn
  • Website: Tinh Gia Lai - Tinhgialai.vn
  • Website: Địa điểm Gia Lai - Diadiemgialai.vn
  • Website: Người Tây Nguyên - Nguoitaynguyen.vn
  • iPhone Bến Cát
  • Về chúng tôi
  • Quy định pháp lý
  • Chính sách bảo mật
  • Bản quyền thông tin

© 2021 - Baomoigialai.vn | Website đang chạy thử nghiệm

No Result
View All Result
  • Trang chủ
  • Tin Gia Lai
  • Pháp Luật
  • Sức khỏe & Đời sống
  • Du Lịch
  • Dịch vụ
  • TOP

© 2019 Báo mới Gia Lai - Trang cập nhật tin tức Gia Lai 24/7 | Website đang trong quá trình thử nghiệm.

Are you sure want to unlock this post?
Unlock left : 0
Are you sure want to cancel subscription?