Mưa càng lúc càng nặng hạt, cứ như ai vốc từng vốc nước lớn tạt xuống đất. Đường trơn nhẫy. Song những thầy cô giáo vùng sâu của H.Kbang (Gia Lai) vẫn đội mưa, vượt rừng đưa các em học sinh từ nhà rẫy ở rừng về để kịp khai giảng.
Gia Lai: Vượt rừng tìm học trò về khai giảng
Những nhà đầm (nhà rẫy) của người bản địa Ba Na ở H.Kbang nằm hun hút trong thung sâu. Chuyện xe trượt bánh, những cú ngã dúi dụi vào bìa rừng cũng chỉ là… chuyện thường của giáo viên nơi đây khi vào nhà đầm tìm đưa học sinh (HS) trở về trường.
Quên cả ngày tháng ra trường
Ở vùng này suốt mùa hè, HS lên nhà đầm cùng bố mẹ và ở rịt trong rừng. Có HS quên cả ngày tháng để ra trường dù đã được thầy cô giáo dặn dò kỹ càng trước kỳ nghỉ hè. Vậy là các thầy cô Trường phổ thông dân tộc bán trú, THCS Krong (H.Kbang) tất tả lên đường xuyên đêm trong trời trở mưa nặng hạt để tìm HS chuẩn bị cho ngày khai giảng.
Thầy Nguyễn Việt Quốc, Hiệu trưởng nhà trường, nói: “Cả 10 đêm liên tiếp giáo viên trong trường phải đi tìm các em thế này. Gần năm học rồi nhưng các em vẫn còn lười đến trường lắm!”. Ngoài rừng xa, bây giờ chỉ còn tiếng mưa, tiếng gió rít vần vũ trên ngọn cây rừng. Những bộ áo mưa cũng dần mất tác dụng. Áo quần bắt đầu sũng nước. Cái lạnh buốt da từ thung sâu khiến ai cũng cảm giác khó chịu.

Chúng tôi ngược rừng đến những khu nhà đầm thuộc các làng Tung, Gút của xã Krong để cùng với giáo viên tìm HS về trường. Đi được chừng hơn 10 km đường rừng, chúng tôi đành phải bỏ xe lại dưới con dốc trơn nhẫy. Mọi người băng rừng nhằm thẳng mấy ngôi nhà đầm leo lét ánh đèn trong đêm lạnh.
Là lao động chính khi học lớp 6
Thầy Quốc kể rằng có nhiều đêm họ phải đi về hơn 40 km để tìm HS. Nhiều phụ huynh không muốn con em đến lớp, đến trường bởi thiếu đi công lao động. Vậy nên, ngoài công việc tìm HS về trường, giáo viên phải làm thêm công tác “vận động tư tưởng” phụ huynh.
Con suối vắt ngang đường trong rừng già mùa này nước cuồn cuộn. Nước cứ từ thượng nguồn đổ về. Bấm từng ngón chân trên đá trơn trượt, chúng tôi bám vào nhau vượt suối. Dù chỉ chảy ngang thắt lưng nhưng nước chảy xiết, đi không khéo sẽ bị nước cuốn. Con suối rộng độ 15 m nhưng gần 20 phút chúng tôi mới vượt qua. Tiếp tục đi bộ hơn 4 km nữa, chúng tôi mới đến được khu nhà đầm. Ghé mắt nhìn vào trong, chúng tôi thấy cả 6 cậu HS lăn lóc ngủ say nơi góc nhà.

Thầy giáo Đinh Hải lay nhẹ các em. Cả đám học trò dụi mắt nhận ra thầy giáo của mình. Phải một lúc cả 6 em mới hết ngái ngủ. Thầy hỏi sao các em không chịu về trường, mai khai giảng rồi, cả mấy đứa bẽn lẽn im lặng. Mãi rồi một em mạnh dạn lên tiếng rằng đã biết đến năm học nhưng bố mẹ vẫn muốn giữ các em ở nhà để phụ giúp nương rẫy. Mới học lớp 6, vậy mà các em đã trở thành lao động của gia đình…
Khoác cho những HS chiếc áo mưa đã chuẩn bị sẵn, chúng tôi ngược lại con đường cũ. Nhưng dòng nước qua con suối lại chảy xiết hơn. Nước thượng nguồn tiếp tục dội về mạnh. Để đảm bảo an toàn, cứ một giáo viên cõng một HS cùng một giáo viên khác đi trước dò đường đề phòng bất trắc. Cứ bì bõm vượt suối dữ trong đêm đen như thế, cuối cùng cả thầy lẫn trò trở về trường khi đồng hồ đã báo qua ngày mới (5.9).
Các HS được thay quần áo mới, lót dạ bằng tô mì tôm nóng hổi do các thầy nấu cho. Các thầy cũng tranh thủ chợp mắt, lấy sức để còn dậy sớm chuẩn bị khai trường.
Ươm ước mơ từ thung sâu đại ngàn
HS ở nội trú ngoài việc có thêm điều kiện để học tập còn được trang bị thêm nhiều kỹ năng sống.
Đinh Chăng, HS lớp 9, chia sẻ: “Em học ở đây vui lắm. Em được đọc nhiều sách, được thầy cô dạy nhiều kỹ năng sống. Em sẽ cố gắng học tập để thay đổi cuộc sống của mình để sang năm được tiếp tục học lên bậc THPT, sẽ được học ở Trường phổ thông dân tộc nội trú Gia Lai”.

Krong là xã căn cứ của Gia Lai trong 2 cuộc kháng chiến. Song đến nay vẫn là xã đặc biệt khó khăn. Nhiều năm nay, cả xã không có HS theo học đến bậc THPT. Năm học mới này, xã có 15 em theo học THPT tại Trường dân tộc nội trú, 4 em theo học Trường trung cấp Văn hóa nghệ thuật Gia Lai. Đây như là sự kiện lớn của H.Kbang và cũng là “quả ngọt” sau nhiều năm vượt mọi khó khăn, bám trường, bám lớp, miệt mài gieo chữ nơi vùng đất khó khăn này của bao thế hệ giáo viên.
Dù là mô hình bán trú nhưng với địa hình rộng và khó khăn nên nhà trường tổ chức như nội trú. Như thế HS ở các làng mới yên tâm ở lại học tập. Nhưng trái lại, giáo viên của trường phải vất vả hơn khi lo từng giấc ngủ, bữa ăn cho HS. Với những HS mới, còn bỡ ngỡ, giáo viên trở thành… phụ huynh bất đắc dĩ để động viên các em yên tâm học hành, giúp vơi đi nỗi nhớ nhà, nhớ làng của các em.
Theo Báo Thanh Niên
Cô học trò nhỏ vượt qua nghịch cảnh
Mẹ bị tai nạn giao thông nằm liệt giường, bố bỏ đi biệt tích, 2 mẹ con phải sống nhờ ông bà ngoại đã ngoài 70 tuổi. Hoàn cảnh gia đình éo le là vậy nhưng em Nguyễn Huỳnh Thanh Trúc, học sinh lớp 4C, Trường Tiểu học Võ Thị Sáu (phường Đoàn Kết, thị xã Ayun Pa) luôn khát khao được đến trường.
Vóc người bé nhỏ, cặp mắt sáng, Trúc có phần chững chạc hơn so với bạn bè cùng trang lứa. Cô Hiệu trưởng Nguyễn Thị Thanh Liêm nhận xét: Mặc dù có hoàn cảnh gia đình éo le nhưng Trúc luôn chịu khó học tập, được thầy cô và bạn bè yêu mến. Từ lớp 1 đến lớp 3, em luôn là học sinh xuất sắc.
![]() |
Hết giờ học, bé Trúc phụ giúp ông bà chăm mẹ bị bệnh liệt giường. |
Nhà ông bà ngoại Trúc cách trường hơn 2 cây số, thuộc tổ 2, phường Hòa Bình. Hết giờ học buổi sáng, Trúc lại tự đi xe đạp về nhà để phụ giúp ông bà ngoại chăm sóc mẹ. Khi chúng tôi đến thăm, ông Nguyễn Văn Lãnh (75 tuổi) và bà Phạm Thị Thức (70 tuổi) đang lọ mọ nhặt lá sâu cho giàn mướp ở góc sân. Ông Lãnh bộc bạch: “Tuổi già sức yếu không làm được gì nhiều nữa. Tôi bị hen suyễn nhiều năm, lại thêm bệnh hở van tim 2 lá phải nằm viện miết. Còn bà nhà tôi thì mới mổ u xơ buồng trứng ở Đà Nẵng về. Nhà thuộc diện hộ nghèo, mẹ cháu Trúc có chế độ dành cho người khuyết tật. Cả gia đình được Nhà nước hỗ trợ tổng cộng 1.080.000 đồng/tháng. Số tiền đó cùng với giàn mướp này và con heo, con gà nuôi được là để cầm cự cho cuộc sống của 4 người”.
Từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Chúc (SN 1977, mẹ Trúc) đã bị khuyết tật, chân phải teo tóp khiến việc đi lại rất khó khăn. Nhưng đổi lại chị có đôi bàn tay khéo léo, là thợ may giỏi ở chợ thị xã Ayun Pa. Đầu năm 2010, chị Chúc quen với anh Huỳnh Sắc, quê ở Thừa Thiên-Huế vào Ayun Pa kiếm sống. Hai người kết duyên với nhau rồi cùng về nhà ông Lãnh sinh sống mà không cưới hỏi, cũng chẳng đăng ký kết hôn. Khi bé Trúc sinh ra, ai cũng mừng cho hạnh phúc muộn màng của người phụ nữ tật nguyền.
Nhưng rồi khi bé Trúc mới được 8 tháng tuổi thì tai họa ập đến. Trong một buổi đi làm về, chị Chúc bị tai nạn giao thông gây chấn thương sọ não. Ông Lãnh phải bán hết toàn bộ 4 sào ruộng của gia đình để chạy chữa cho con. Sau 2 tháng nằm viện, chị Chúc hồi tỉnh nhưng bị liệt nửa người, không đi lại được, miệng chỉ ú ớ không rõ lời. Người chồng lúc đó cũng bỏ đi biệt tích. Kể từ đó, vợ chồng ông Lãnh thân già ngày ngày cặm cụi lần mò nuôi dăm con gà, tận dụng rẻo đất nơi góc vườn để trồng rau, trồng mướp làm kế sinh nhai. Trong chái bếp lợp tôn ở cuối nhà, ông Lãnh ngăn đôi ra một bên nấu ăn, còn một bên kê chiếc giường để chị Chúc nằm, mọi việc từ ăn uống đến vệ sinh đều phải có người giúp đỡ.
![]() |
Bé Trúc chuẩn bị đi học. |
Cuối buổi sáng, nghe tiếng xe đạp lách cách của bé Trúc đi học về, chị Chúc với tay vịn vào thanh sắt bắc ngang thành giường đu người rướn lên ú ớ chào con. Bé Trúc dựng vội xe đạp vào vách bếp rồi nhào tới dựa người mình vào vai mẹ, đỡ mẹ khỏi ngã. Lấy khăn lau mặt cho mẹ xong, bé Trúc lại bếp múc tô cơm mà bà ngoại đã nấu sẵn rồi bón cho mẹ ăn. Nhìn con nhỏ tất bật, chị Chúc ú ớ không thành chữ, mắt ngân ngấn nước.
Gần đến ngày tựu trường, mấy cô thợ may bạn cũ của mẹ lại đến thăm, tặng bé Trúc một bộ đồng phục và bộ sách lớp 4 để đi học. Ông Lãnh cho hay: “Năm nào, bạn mẹ nó cũng cho quần áo và sách giáo khoa. Còn vở thì đã có phần thưởng của nhà trường tặng học sinh xuất sắc từ năm ngoái để lại. Nhà trường cũng tặng cháu bộ đồng phục và miễn giảm hết các khoản đóng góp. Khi vào năm học thì buổi sáng bé Trúc đạp xe đến trường, trưa về nhà cô giáo Hoàng Tuyết là giáo viên dạy cháu từ năm lớp 1 và ăn cơm cùng cô. Sau đó thì đạp xe về nhà để phụ ông bà chăm sóc mẹ”.
Điều ông Lãnh trăn trở nhất hiện nay là vợ chồng ông tuổi đã cao, lại bệnh tật, đau ốm luôn. “Chỉ sợ khi nằm xuống thì mẹ con bé Trúc không biết tính sao”-ông Lãnh ngậm ngùi.
Theo Baogialai.com.vn
XEM THÊM : THÀNH VIÊN TỔ TƯ VẤN CỦA THỦ TƯỚNG KHẢO SÁT HUYỆN CHƯ SÊ VÀ ĐAK ĐOA, HẠT GẠO ƠN THẦY
Thành viên Tổ tư vấn của Thủ tướng khảo sát huyện Chư Sê và Đak Đoa, Hạt gạo ơn thầy